XII. EL
DOKUMASI YAYGILARDA TÜKETİCİ EĞİLİMLERİNİN YÖNLENDİRİLMESİNİN
ÖNEMİ KONU İLE İLGİLİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Konunun
önemi
:
El dokuması yaygılar günlük hayatımızın bir parçası olmuş
dekoratif unsurlar olmakla beraber, bir tablo gibi, önemli bir
sanatsal değere haiz objelerdir. Nasıl ki bir tablo birtakım
özelliklerden dolayı astronomik bir fiyata satılabiliyorsa, aynı
şey el dokuması yaygılar için de geçerlidir. Bir tablonun değerini
bulması için sanatsal çevreler topluma nasıl yön veriyorsa, el
dokuması yaygılar için de aynı şey söz konusudur. Ancak, bunun
halıcılar tarafından henüz tam başarıldığı söylenemez. Nadir,
eski, antika halı bazı müzayedelerde iyi fiyata alıcı bulmaktadır.
Fakat bulunan fiyatlar benzeri sanat eserlerine kıyasla yeterli
değildir. Çünkü el dokuması yaygılar konusunda yeterli yayın
yapılamaktadır. Yeterli yayının olmamasının birtakım nedenleri
vardır. Bunların başında halıcılık mesleği mensuplarının
genellikle kültür düzeylerinin düşük olması gelmektedir. Resim
tahsil etmiş bir kişi ile meslekten yetişmiş halıcı farklı
dünyaların insanlarıdır. Kültürleri, yaklaşımları, olayları ele
alışları kıyas kabul etmez. Halıcı kendi mesleğine sahip çıkamazsa
başka hiçbir meslek grubu ve kuruluş bu mesleğe sahip çıkamaz. O
halde yeni kuşak halıcıların kültür düzeylerini yükseltmek
şarttır. Kültürlü, bilgili meslek erbabının tüketici eğilimlerini
yönlendirmek için yapacağı aksiyon planları da farklı olacaktır.
A)
El dokuması yaygılarda tüketici eğilimlerinin
yönlendirilmesi konusunda personelle ilgili sorunlar ve çözüm
önerileri :
Yukarıdaki bahiste halıcıların PR konusundaki limitli
imkanlarından bahsetmiştik. Ancak, tüketici eğilimlerinin
yönlendirilmesi de zorunlu bir realitedir. Halıcıların bu işi
başarabilmeleri için en akılcı çözüm, halıcılarımızın bir
merkezden yönlendirilmeleridir. Bu merkezdeki konuda uzman bir
personel, hem halıcı için, hem medya için, hem üreticiler için
cazip programlar hazırlayarak, konuyu devamlı kılabilir. Bu iş
basın yayın halkla ilişkilercilerin işidir. Bu eğitimi almış
kişiler bunun yolunu bilir ve uygularlar.
B)
El dokuması yaygılarda tüketici eğilimlerinin
yönlendirilmesi konusunda adres sorunu ve çözüm önerileri :
Tüketici eğilimlerine yön verme çalışmaları Halıcılık Vakfı
bünyesinde toplanmalı, gerektiğinde Halı İhracatçı Birlikleri ve
İGEME ile birlikte aksiyonlar düzenlenmelidir. Düzenlenecek
aksiyon programları, halının oluşum ve ticari evrelerine göre
dizayn edilmeli, bu evrelerin tümü uzmanlık alanlarına göre
sınıflanmalı, her uzmanlık dalı için ayrı bir program, yıl tekrar
edilerek olay kamunun gündeminde canlı tutulmalıdır. Yapılan bu
programların hitap ettikleri toplum kesitleri de zaman zaman
değiştirilerek çok zengin programlar elde edilebilir.
C)
El dokuması yaygılarda tüketici eğilimlerinin
yönlendirilmesi konusunda sloganla ilgili sorunlar ve çözüm
önerileri :
El dokuması yaygının nihai müşterisi yabancılardır. Bir ihraç
maddesi olan halı aynı zamanda yurdumuzda da yaygın olarak
kullanılmaktadır. Yerli kullanıcı halısını eskitir, yenisi ile
değiştirir veya satar. Yurtiçinde el dokuması yaygı kullananın da
eğilimlerinin yönlendirilmesi gerekir. Yani olay bir bütündür.
Halıcılığın tüm evrelerindeki kişiler, nihai hedef olan ihracat
konusunda yönlendirilmelidir. Nihai müşteri gelmeden evvel olaya
hazırlanmalı, sınırlarımızdan içeri girdimi de olayın sihrine
kendini kaptırmalıdır. Sloganımız “ Dünyada her gün bir yerlerde
Türk halısı ile ilgili enteresan bir şeyler olmaktadır ” şeklinde
özetlenebilir.
D)
El dokuması yaygılarda tüketici eğilimlerinin
yönlendirilmesi konusunda yeni tasarımların ve arşivlerin önemi
sorunlar ve çözüm önerileri :
Tüketici eğilimlerinin yönlendirilişinde üç ana stratejiden yola
çıkılarak promosyon ürünü geliştirilmelidir.
1.
Geçmişte el dokuması yaygıların üretiliş ve satış evreleri ile
ilgili arşivler, müzeler, yazı ve filmler,
2.
Günümüzde el dokuması yaygının üretiliş ve satış evreleri ile
ilgili yazı ve filmler,
3.
Gelecekteki evreler ile ilgili tasarımlar, bu tasarımlarla ilgili
anketler.
Bu üç ana strateji ve el dokuması yaygıların üretim ve pazarlama
ile ilgili evreleri, promosyon malzemesi için sonsuz açılımlar
verecek, halıcılık, kamuoyunun gündemine iyice yerleşecektir.
Modacılar, bunu başarmışlardır. Her gün medyada pek çok moda
konusunda haber vardır. Olmadığı gün garip karşılanmaktadır.
E)
El dokuması yaygılarda tüketici eğilimlerinin
yönlendirilmesi konusunda parasal sorunlar ve çözüm önerileri :
İyi
programlar hazırlandığı takdirde, tüketici eğilimlerini
yönlendirmek, fon yutar halden çıkıp fon yaratır hale gelebilir.
Yönlendirici yayınlara alınacak reklamlar, yayınları finanse
eder, artı değer yaratırlar. Yeter ki yayınları cazip, iletimi
doğru adreslere yapalım.
Charity satışlar, müzayedeler, gece düzenlemeler, fuar
organizasyonları vs. hepsi gelir getiren bir niteliğe, iyi bir
managment ile bürünebilirler.
F)
El dokuması yaygılarda tüketici eğilimlerinin
yönlendirilmesi konusunda fiyatla ilgili sorunlar ve çözüm
önerileri :
Normal olarak tüketici eğilimlerinin yönlendirilmesi konusunu
yukarıda işledik ve gördük ki bu tür normal çalışmalar ek bir
maliyet getirmektedir. Ancak, burada yurtiçi turistik satışlarda,
tüketici eğilimlerinin yönlendirilmesi ile ilgili faaliyetlerin
getirdiği maliyetlerden söz etmeden geçemeyiz. Bu maliyet
sektörümüzün bir kamburudur. Ve en kısa bir zamanda tedbir
alınmalıdır. % 35 ‘lere kadar varan bu yönlendirme maliyetinin
ismine meslekte “ Hanut alma ” denilmektedir. Bu sistem, büyük
turizm şirketleri tarafından ayakta tutulan bir sistemdir. Hem
sektörümüzde haksız rekabeti ortaya çıkarmakta hem de haksız bir
kazanç olan bu komisyonlar, turizmimizi olduğu gibi halıcılığımızı
da yozlaştırmaktadır. Bir müddet sonra, kimin eli kimin cebinde
anlaşılamamaktadır. Bu haksız kazançlar, haksız ve çarpık
yapılaşmaların kaynağıdır. Turizm firmasının halı mı sattığı,
turizm mi yaptığı anlaşılmamakta, iki sektörün hesapları bir
birinin içine girmektedir. Yurtiçi turistik satışların sıhhatli
hale gelmesi için bu komisyon miktarları makul ölçülere
indirilmelidir.
Sayfa 16
İletişim 