|
5-Yaş :
Halının yaşı, halının
garantisidir. Elli yıl kullanılmış ve hiçbir şey olmamış,
hiç bozulmamış halı, kendini kanıtlamış halı demektir. Ve
iyi bir halı eskidikçe güzelleşir. Bu
nedenle eski halı, yeni halıya her zaman tercih edilir. Günümüzde işçilik
ücretleri arttığından, eski halı yenisine
göre göreceli olarak daha ucuzdur. Ancak iyi durumda eski halı bulmak zor olduğundan, böyle nadir halıların
antika değeri vardır. Dolayısı ile eski, iyi durumdaki nadir
halılar yeni halıya göre daha değerlidir.
Biraz da kilimler üzerinde duralım. Kilimlerin de kalitesini belirleyen
faktörler
halı ile aynıdır. Ancak bazı kilimlerin dokunuşu daha zor,
emeği daha fazla, daha
dayanıklı ve dekoratiftir. Şimdilik halıya oranla daha ucuz
olmakla birlikte, yakın gelecekte halıdan daha pahalı olacaktır.
Kilimler işçilik yönüyle üçe ayrılır:
1-
Normal kilimler,
2-
Cicim kilimleri,
3-
Sumak kilimleri.
Normal kilimler, çözgünün üzerinde atkılar döndürülerek,
renklerin
değiştiği
yerlerde ilikler bırakılarak yapılır.
Cicim kilimlerinin tabanı bir kişi tarafından dokunurken, nakışı da
ikinci bir kişi tarafından aynı zamanda iliksiz olarak dokunur.
Sumak kilimlerinin ise hem tabanı hem nakışı, aynı zamanda tek kişi
tarafından
dokunur. Sumaklar ancak belirli yörelerde ve en yetenekli kızlar
tarafından
dokunur. Oldukça nadir ve pahalıdır.
Kilimlerin desenleri de halıyla büyük bir benzerlik gösterir
ve aynı anlamı içerir.
Sonuçta el dokuması halı ve kilim, kadınlarımızın emeğinin ve yüreğinin
birleştiği
en zor ve en güzel el sanatlarından birisidir.
B-Kalite Kontrol Aşamaları
:
Halı ve kilim, tezgahta dokunup çıktığı zaman yarı mamul
halindedir.
Bunların
yarı mamul halden mamul hale getirilişinde de çeşitli aşamalar
söz
konusudur.
Önce sırtı yakılır. Böylece fazla tüyleri yok edilirken, kullanılan
malzemenin
kalitesi de sınanmış olur.
Bu işlemi yıkama izler. Yıkama ile kullanılan boyanın cinsi test
edilir.
Renklerin
dağılıp dağılmadığı anlaşılır. Abraş varsa ortaya çıkar.
Yıkamadan sonra belirli bir süre güneş altında kurutularak, aynı
zamanda
boyanın ışığa hassaslığı da denenir.
Sonra kesim yapılır. Halının havları aynı seviyeye getirilir.
En son aşama ise dolaplama
dır. Halının ve kilimin en son tüm tozu,
pisliği
yok
edildiği gibi, dayanıklılığı da ölçülmüş olur.
Böylece halı ve kilimler tezgahtan çıktıktan sonra, tıpkı bir güzellik
enstitüsü
gibi, güzelleştirilirken son şeklini alır. Tüm kalite kontrol
testlerinden
de
geçmiş olur.
C-
K Sistemi
Halı ve kilimin kalitesini belirleyen faktörleri açıklamıştık.
Kullanılan
malzemenin,
işçiliğin, boyanın çeşidi ve kalitesiyle, desen, kompozisyon
ve yaş veya
yıkama özellikleri belirleyici unsurlardı. İşte bu unsurların
bir ya da
birkaçının
yetersizliği o halı veya kilimin kalitesini belirler. Ancak
piyasada bu
noktalar
göz arda edilmekte, her kalite mal aynı potada eriyip
gitmektedir.
Kuşkusuz
malların standardizasyonunu yapabilmek, bilgi, birikim ve kalite
kontrol
testlerinin gerçekleşebileceği tesis sorunudur.
Bu tarz tesislerde, tezgahtan çıktıktan sonraki tüm kalite kontrol
testleri yapıldıktan
sonra bir halı veya kilim ya değer kazanır ya da kaybeder. İşte
tüm
malların
aynı potada
erimesini önlemek için K Sistemi dediğimiz
bir sistem kurulmuştur.
Buna göre piyasada genel
geçerli halı ve kilim kalite düzeyi 2 K,bu
düzeyin üstündeki 1 K, altındakiler de kaybettiği değerler
oranında 3 K, 4 K,5
K diye sınıflanırlar. Yani 1 K ile 5 K arasında beş değişik
kategori vardır. Ve
bu
kategori farklılıkları, değer olarak, her kategori arasında
%20 fiyat farkı ile kendini gösterir.
Sayfa
3
|
İletişim 